مقصران کم سوادی اقتصادی مردم انگلیس مدرسه، دانشگاه و خانواده - مسافرت رو

برای آشنایی با سواد مالی در کشورهای مختلف، شناخت الگوها و بهره وری از آنها، آموزشگاه هوش مالی در مجموعه گفت وگوهایی اختصاصی با صاحب نظران کشورهای مختلف، روینمودها ومسائل موجود در دیگر نقاط دنیا را آنالیز می نماید.

در این قسمت، پروفسور جان دان، استاد دانشگاه کمبریج که شناخت کافی از مردم و ساختار حاکمیتی انگلستان دارد از سوادمالی در این کشور می گوید. آنچه در ادامه می آید مصاحبه اختصاصی آموزشگاه هوش مالی با این استاد دانشگاه است.

سطح سواد مالی مردم انگلستان را چطور ارزیابی می کنید؟

تحقیقاتی که اخیرا در این زمینه صورت گرفته، نشان می دهد سوادمالی بخش عمده ای از جمعیت کشور انگلستان کم است. آنها درباره بسیاری از امورمالی از جمله پس انداز، بیمه، سرمایه گذاری و نحوه استفاده از حساب های بانکی دانش چندانی ندارند و مهارت شان کافی نیست . نداشتن مهارت های مالی، مردم را به شدت آسیب پذیرنموده و به همین دلیل، آنها نمی توانند زندگی شان را به درستی مدیریت نمایند.

فکر می کنم تأثیر مالی همه گیری کرونا به خوبی نشان داد که آموزش سوادمالی به مردم چقدر مهم است. کسانی که زندگی معمولی دارند پس از شیوع کووید 19 توانایی تطبیق پذیری با شرایط موجود را ندارند. در واقع به آنها آموزش داده نشده در موقعیت های سخت، چطور خود را سازگار نمایند و از عهده مدیریت امورمالی برآیند. هرچه سوادمالی مردم بیشتر باشد، انعطاف پذیری مالی هم افزایش می یابد و این موضوع در دوران سخت، به ویژه همه گیری ها از اهمیت بیشتری برخوردار است.

افزایش سواد مالی مردم چه ضرورتی دارد؟

اخیرا در زمینه افزایش سوادمالی مردم انگلستان کوشش هایی شده است. مؤسسه هایی تأسیس شده اند تا مهارت های مالی را به مردم آموزش دهند و آنها را توانمند نمایند. میزان کنترل مردم بر امور زندگی شان اهمیت بسیاری دارد. استفاده از پول، مقدار پس انداز، هزینه کردِ بهینه و کنترل منابع درآمد ازجمله مهارت های مالی است که در خانواده یا مدرسه باید آموزش داده گردد؛ البته بعضی افراد در یادگیری این مهارت ها باهوش ترند و عملکرد سریع تری دارند.

مهم است مهارت های مالی که مردم را به سوی زندگی خوب سوق می دهد به شهروندان انگلیسی آموزش داده گردد. بعضی از مدارس انگلستان در ارائه و آموزش این مهارت ها به دانش آموزان خوب عمل می نمایند و بعضی دیگر عملکرد خوبی ندارند. جالب اینجاست که مدارس با عملکرد خوب اغلب در مناطق ثروتمند و مدارس با عملکرد ضعیف در مناطق فقیرنشین کشور واقع شده است.

به دلیل شکست سیاست های نظام آموزش دولتی در 30سال گذشته، آسیب پذیری مردم انگلستان در مواجهه با تأثیرات مالی همه گیری کرونا افزایش یافته است. ناپیروز بودن این سیاست ها را نمی گردد به حزب سیاسی خاصی نسبت داد، بلکه این شکست به طور کلی به بخش آموزش دولتی انگلستان مربوط است. اگر مدارس منابع بیشتری داشتند به درستی مدیریت می شدند و از معلم ها نیز بیشتر حمایت می شد، خیلی پیروز تر عمل می کردند. شاید خانواده ها نیز تا اندازه ای مقصر باشند اما قطعا شکست نظام آموزش، مدرسه ها و همین طور دانشگاه ها، مهم ترین دلیل افزایش آسیب پذیری مردم انگلستان پس از شیوع کووید 19 است.

از بین زنان و مردان انگلیسی، کدام گروه باسوادترند؟

سطح سواد مالی زنان در جوامع مختلف، متفاوت است؛ اما در انگلستان، به طور متوسط سواد مالی زنان کمتر از مردان است، در حالی که در کشورهای آفریقایی این گونه نیست. سواد مالی در این کشورها به شکل گسترده ای به زنان منتقل شده و بسیاری از کسب وکارهای خرد در اختیار زنان است. آنها به خوبی از عهده فعالیت های مالی برمی آیند. شیوه های ارتباطی مدرن، مانند تلفن همراه نیز بخش مولدی به سازماندهی امور مالی و دریافت وام اضافه نموده است. بر اساس شواهد مالی در آفریقا و آسیا، یکی از مؤثرترین روش ها برای بهبود اثربخشی و کارایی مالی مردم هر کشور، افزایش تعداد زنان تحصیلنموده است.

در گذشته، در بعضی خانواده های طبقه متوسط و مرفه انگلستان، زنان کار نمی کردند. این مقوله نسبت به گذشته کاهش یافته اما در ساختارهایی که مردان مسؤول کسب درآمد خانواده هستند، خیلی عادی است که زنان مسؤولیت های مالی بر عهده نداشته باشند.

در 75 سال گذشته، این الگوی رفتاری در تمام جامعه رایج بود، البته استثناهایی نیز وجود داشت. در بعضی خانواده ها زنان نسبت به مردان مولدتر بودند. این روزها چندان مرسوم نیست که مردها در نقش رهبر خانواده، تمام منابع درآمد خانه را کنترل نمایند. همچنین تعداد زنانی که به صورت همیشگی خارج از خانه کار نمی نمایند، بسیار کم است. بیشتر زنان، دست کم در مقطعی از زندگی، شغل و درآمد دارند و فقط وقتی فرزندشان هنوز کوچک است، به طور موقت کارشان را ترک می نمایند. با این حال، نابرابری در توزیع ثروت و درآمد میان زنان و مردان همچنان وجود دارد و به نفع مردان است.

عادت به پس انداز چقدر در بین مردم رایج است؟

اتفاق بزرگی که در تاریخ سیاسی این کشور رخ داد، تاسیس دولت رفاه است. دولت رفاه قصد داشت امنیت همه مردم را تضمین کند. این شرایط همچنان به قوت خود باقی است اما متوسط سطح زندگی مردم در حال حاضر بالاتر است. اعمال سیاست های دولت باعث شده طبقه فقیر، که یک سوم جمعیت را تشکیل می دهند، نتوانند پس انداز نمایند. آنها یا کار نمی نمایند یا امنیت شغلی ندارند. شاید بگردد گفت تاسیس دولت رفاه موجب شده فشار برای پس انداز روی مردم کمتر باشد. آنها در دوران ترس و امید پس انداز می نمایند، البته در دوران ترس، بیشتر مایل به این کار هستند. طبقه ثروتمند که آنها نیز تقریبا یک سوم جمعیت انگلستان هستند، توانایی بیشتری برای پس انداز دارند و بیشتر پس انداز می نمایند اما طبقه فقیر، توان کمتری برای پس انداز دارند و تغییر ناگهانی اوضاع، شوک بزرگی به آنها وارد می نماید. همان طور که قبلا اشاره کردم، یک سوم جمعیت انگلستان درواقع هیچ سهمی در اقتصاد کشور ندارند؛ بلکه کاملا به آن وابسته اند. بنابراین، به حداقل امکانات رفاهی دولت احتیاج دارند. دریافت یاری های دولت باعث می گردد آنها گرسنه نباشند و احتیاجهای حداقلی شان برطرف گردد اما تعداد کسانی که در خیابان ها زندگی می نمایند، در 10 سال گذشته افزایش یافته که نتیجه مجموعه ای از سیاست های اشتباه دولت است. هرچند بخشی از این اتفاقات پیامد اقدامات و اشتباه های شخصی خود آنهاست، قطعا شکست سیاست های دولت نقش پررنگ تری دارد. از سوی دیگر، طبقه ثروتمند نیز به همان اندازه مقصرند اما این کوتاهی، تأثیر چندانی بر آنها نمی گذارد و در معرض ریسک و خطر قرار نمی گیرند. بنابراین، تقابل چشمگیری در فرصت ها و تهدیدها به وجود می آید. به عقیده من، تجربه بلندمدت موجودیت دولت رفاه، فرهنگی را در میان مردم کمتر پیروز کشور یا درواقع فقیر به وجود می آورد که باعث می گردد کمتر کوشش نمایند؛ چون در نهایت به آنها غذا داده می گردد و زنده می مانند. این ساختار خطرناک به این دلیل به وجودآمده که فرصت های اندکی نصیب طبقه فقیر شده و به همین دلیل، آنها دلسرد شده اند. از این رو می گردد از دو زاویه به این موضوع نگاه کرد؛ یا این شکست را به بخشی از سیاست های دولت و سیاستمداران نسبت داد یا به اشتباه های شخصی مردم.

زهرا ساختمانیان - بین الملل / روزنامه خبرنگاران