بعد از افزایش قیمت نان خرید آن تا 30% کاهش یافت - مسافرت رو

به گزارش همشهری، نانوایی هایی که بیش از یک سال بود از تثبیت قیمت نان در شرایط افزایش چشمگیر هزینه هایشان گلایه داشتند و ادامه کار با قیمت های قبلی را غیرممکن می دانستند. کاهش وزن چانه و افت کیفیت، کمترین پیامدی بود که برای تثبیت دوساله نرخ نان برشمرده می شد؛ نرخی از مهرماه سال 98 تغییر ننموده بود و نانوایی ها را با چالش های زیادی روبرو نموده بود. اما در سوی دیگر، نان قوت لایموت بود و گران شدن آن درکنار هزینه اقتصادی هزینه های روانی در پی داشت. با این حال، عبور از یک سالِ پرچالش و سراسر گرانی، فکر مردم را برای پذیرفتن این مورد هم آماده کرد.

افت فروش نانوایی ها

فروشمان حداقل 30 درصد کم شده، قبلا روزی هزار تا می زدیم الان نزدیک به 300 تا کمتر می زنیم، مردم، هم دیگه کمترچونه های عظیم سفارش می دن، قبلا لااقل 400 تا سنگک 7 هزار تومنی می زدیم، ولی چون قیمتش الان 10 هزار تومن درمیاد، مشتریش خیلی کم شده، قبلا 10 رگال پخت می کردیم، الان 7 رگال بیشتر پخت نمی کنیم... از صحبت های یکی در میان دو شاطر یک نانوایی سنگکی در یکی از منطقه ها مرکزی تهران این طور به نظر می رسد که فروش کاهش داشته است. می گویند با نرخ قدیم نمی شد ادامه داد، اما نرخ های تازه هم تاحدودی فروش را پایین آورده است. غیر از آرد که با نرخ دولتی توزیع می گردد دیگر هزینه ها تصاعدی بالا رفته و یک قلم کنجد مورد استفاده این نانوایی ها از کیلویی 7هزار و 500 تومانِ پارسال به 65 تا 75 هزار تومان طی سال جاری رسیده است.

قیمت نان سنگک ساده در این نانوایی 5 هزار تومان، دو رو کنجدی 7 هزار تومان و سنگک قواره عظیم 10 هزار تومان است. این در حالی است که بالاترین قیمت نان سنگک بر اساس نرخ ابلاغی 5 هزار تومان معین شده است. از گفته های مشتری ها هم این طور بر می آید که با خرید نان های مقرون به صرفه تر در صدد مدیریت هزینه نان خانوار هستند.

یکی از مشتری ها می گوید: ازآنجایی که سنگک را سالم ترین و مغذی ترین نان می دانم، 70 درصد خریدمان از این نوع نان بود، ولی حالا فقط دو روز در هفته سنگک می خرم. او تامین هزینه های زندگی با حقوق بازنشستگی را بسیار سخت می داند و ادامه می دهد: برای خانواده 5 نفری ما با سه فرزند جوان، خرید روزانه 3 تا 4 نان، هزینه 400 تا 500 هزار تومانی در ماه به ما تحمیل می نماید و در شرایطی است که دیگر اقلام غذایی هم هر روز در حال گران شدن است و فقط یکی از فرزندان من شاغل است، به سختی از پس تامین هزینه ها بر می آیم.

دیگر مشتری ها هم به نظر می رسد به گونه ای مشابه در حال کاستن از هزینه های خود هستند. یک بانوی خانه دار می گوید: من قبلا هر روز نان سنگک 7 هزار تومانی می خریدم که عظیم ترین چانه بود، اما حالا برخی از روز ها نان 5 تومانی می خرم، شاید 3 هزار تومان چندان زیاد به نظر نیاید، اما ما که حقوق ثابتی داریم ناچاریم حواسمان بیشتر به خرجمان باشد.

مشاهدات میدانی نشان می دهد افت فروش به نان های گرانی مثل سنگک محدود نبوده است. در یکی از نانوایی های تافتونی غرب تهران هم حرف از کاهش خرید نان است. این نانوایی که جزو نانوایی های آزادپز است بعد از تغییر قیمت نان بین 10 تا 20 درصد افت آمار فروش داشته و معتقد است مردم به شدت خرید خود را مدیریت می نمایند.

تناقض در گفته مسئولان و کسبه

گرچه نانوایی ها از ثابت ماندن نرخ نان دل خوشی نداشتند و خیلی ها چراغ خاموش قیمت ها را بالا برده بودند، اما افت فروش هم چیزی نیست که از دیدشان پنهان مانده باشد. به گفته آن ها کاهش خرید تا حدودی افزایش قیمت را پوشش داده و سودشان را کمتر نموده، با این حال مسئولان صنفی می گویند چنین نیست و تقاضا و فروش به هیچ اسم کم نشده است. یکی از این مسئولان، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران است که در تبادل نظر با همشهری همه چیز را تکذیب می نماید و معتقد است نه فروش کاهش داشته و نه نوع تقاضا تغییر نموده است.

اصغر پابرجا، می گوید: نانوایی های سنگکی باید با چانه های به وزن 650 گرم نان بپزند و سنگکی ها نباید نرخ های متفاوت داشته باشند. به گفته او نان سنگک ساده 3 هزار تومان و دو رو کنجدی 5 هزار تومان قیمت دارد و بالاتر از این نرخ تخلف است.

این گفته ها در شرایطی است که در برخی از نانوایی های سنگکی کمترین قیمت نان 5 هزار تومان است و نان 3 هزار تومان وجود ندارد. رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی از برخورد با نانوایی های خبر می دهد که نان 3 هزار تومانی عرضه نمی نمایند. او در شرح اختلاف 2 هزار تومانی موجود بین نان هایی با وزن چانه یکسان، می گوید که خود نانوایی ها می دانند نان 5 هزار تومانی باید قواره دارتر باشد و با وجود تصویب وزن 650 گرم برای هر نان، خود نانوا ها از لحاظ مشتری مداری می دانند که باید نان هایشان را با وزن چانه بیشتری تهیه نمایند. از تناقض میان مفاد قانونی مصوبات و آنچه در واقعیت در نانوایی ها در جریان است که بگذریم، به نظر می رسد در خصوص نان، ملاحظاتی وجود دارد که اجازه نمی دهد همه چیز شفاف و متناسب با هزینه های واقعی پیش رود.

تفاوت هزینه نانوایی ها

25 درصد نانوایان سنگکی تهران آرد یارانه ای نوع یک دریافت می نمایند؛ آردی که با گندم 665 تومانی تهیه شده و حدود 250 تومان از آرد یارانه ای نوع 2 مقرون به صرفه تر است. آرد یارانه ای نوع دو، با گندم 900 تومانی تهیه می گردد و 75 درصد نانوایی ها این نوع آرد را دریافت می نمایند. به گفته رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی، هزینه روزانه یک نانوایی سنگکی با مصرف 7.5 کیسه آرد نوع دو، 3میلیون و 400 هزار تومان است و این هزینه برای نانوایی های نوع یک 2 میلیون و 800 هزار تومان برآورد می گردد.

این هزینه با در نظر گرفتن کل مخارج روزانه برآورد شده و تنها مربوط به آرد نیست. اما تا جایی که به مقوله آرد مربوط می گردد خرید 100 کیسه آرد نوع یک 3 میلیون و 300 هزار تومان و خرید همین تعداد آرد نوع دو 4 میلیون و 680 هزار تومان برای نانوا تمام می گردد. با این حال کمتر از 30 درصد هزینه نانوایی ها مربوط به آرد است.

پابرجا می گوید: تنها 25 تا 27 درصد هزینه نانوایی ها مربوط به آرد است و 75 درصد هزینه بدون هیچ یاری و یارانه ای باید از سوی نانوا تامین گردد، هزینه هایی که مناسب با تورم در حال افزایش است. خمیر مایه 10 کیلویی تا دو سال پیش یعنی زمان معین نرخ قبلی نان، 50 هزار تومان بود، اما سال جاری 450 هزار تومان شده و دیگر هزینه ها از دستمزد و بیمه و اقتصادیات و انرژی هم تماما بر عهده کارفرماست، به طوری که سهم 10 درصدی کارفرما از بیمه کارگران به 30 درصد افزایش یافته است.

با در نظر گرفتن قیمت های مصوب، اگر نانوایی در طول روز 700 عدد نان بپزد حداقل 2میلیون و 100 و حداکثر 3 میلیون و 500 هزار تومان عایدی خواهد داشت و مقایسه این ارقام با رقم هزینه نانوایی ها که از سوی رئیس اتحادیه اسم می گردد، نشان می دهد که چرا در بیشتر نانوایی های سنگکی نان 3 هزار تومانی به تاریخ پیوسته است.

نرخ امروز بر اساس هزینه های پارسال است

رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران، نرخ تازه معین شده برای نان سنگک را پایین تر از هزینه های پخت می داند و می گوید: نرخی که امروز گرفتیم بر اساس هزینه های سال 99 بود و هزینه های سال 1400 در آن دیده نشد، اما ما در تعامل با کارگروه آرد و نان، این نرخ را قبول کردیم. این پذیرش از یک سو برای رعایت حال مردم بود و از سوی دیگر در زمینه نان خیلی مسائل دیگری وجود دارد که باید در معین نرخ درنظر گرفته گردد. به گفته این مقام صنفی اگر قرار بود قیمت نان بر اساس هزینه های سال جاری معین گردد حداقل قیمت نان سنگک باید 4 هزار تومان معین می شد؛ یعنی یک هزار تومان بالاتر از قیمت کنونی. پابرجا، معین و اعلام سال به سال قیمت نان با توجه به هزینه ها را لازمه تسهیل فعالیت نانوایان می داند و معتقد است در کنار تمام ملاحظاتی که در معین قیمت نان باید مورد توجه قرار گیرد، شرایط برای نانوایان هم باید به گونه ای باشد که فشار ناشی از تورم و رشد هزینه ها تنها به واحد صنفی وارد نگردد.