خبرنگاران پیروز نبودن سیاست فیلترینگ در برابر مردم - مسافرت رو

احضار وزیر ارتباطات توسط دادسرای فرهنگ و رسانه و اصرار بر فیلترینگ اینستاگرام، باعث شد دوباره مساله نوع مواجهه با شبکه های اجتماعی در جامعه ایران به سطح رسانه ها کشیده گردد. علاوه بر رسانه ها دکتر حسن روحانی رییس جمهوری و علی ربیعی سخنگوی دولت هم از رویکرد قوه قضاییه انتقاد نموده و از اقدامات محمد جواد آذری جهرمی حمایت کردند.

ربیعی در این زمینه نوشت: مواضع، تصمیمات و اقدامات وزیر ارتباطات موضع دولت و رییس جمهوری است.دولت با تحلیل شرایط اجتماعی، مالی و آینده نگری نسبت به تحول تکنولوژی،اهتمام خود را بر گسترش فناوری های ارتباطی و زیرساخت هایش بنا و هرگونه محدودیت و فیلتر را دربلندمدت غیرممکن و در کوتاه مدت، غیرمفید می داند. سخنگوی دولت ادامه داد: با توجه به مطالعات تخصصی در حوزه اشتغال و فضای مجازی، معتقدم هرگونه محدودسازی و یا تعطیلی اینستاگرام، منجر به کوچ دادن حدود یک میلیون ایرانی به سمت بیکاری و فقر می گردد.

رییس جمهوری هم روز چهارشنبه 8 بهمن در جلسه هیات دولت گفت: از وزیر ارتباطات تشکر میکنم که کار بزرگی هم وزیر فعلی و هم قبلی نموده اند. کسی را به خاطر پهنای باند نمی توانند محاکمه نمایند. این دستور من بوده است. اگر می خواهید کسی را احضار کنید باید من را احضار کنید. وزیر من را نمی توانید احضار کنید. روحانی اضافه نمود: در شرایط کرونا فضای مجازی به فضای تنفس برای مردم تبدیل شده است، در ماه هایی که ناچار بودیم به مردم بگوییم کسب و کار خود را تعطیل کنید، به بچه ها گفتیم مدرسه و دانشگاه نروید، اگر این فضای مجازی نبود، دانش آموزان و دانشجویان چه کار می کردند و چگونه درس می خواندند؟ مردم در این شرایط چگونه سرگرم می شدند؟ فضای مجازی شغل و کسب و کار برای مردم درست نموده، آموزش درست نموده، معلم و خانواده و دانش آموز را به همدیگر مرتبط نموده است. البته مشکلاتی هم دارد که کسی منکر آن نیست. اگر وزیر راه ما جاده و اتوبان درست کرد و در آن تصادف شد، باید وزیر راه را احضار کرد؟ باید متخلف را دستگیر کرد. باید پلیس مراقبت کند. شما می خواهید وظایف پلیس و دوربین را به گردن وزیر راه بیندازید. وظایف راننده را برعهده وزیر راه بیندازید.

در مصاحبه با محمد رهبری پژوهشگر شبکه های اجتماعی به نقد و آنالیز سیاست فیلترینگ شبکه های اجتماعی پرداختیم.

مردم فیلترینگ را نمی پذیرند

رهبری در پاسخ به این پرسش که ارزیابی شما از سیاست فیلترینگ شبکه های اجتماعی در ایران چیست، گفت: من فکر می کنم به طور کلی سیاست فیلترینگ فارغ از اینکه چه نگاهی به این سیاست داشته باشیم یک سیاست شکست خورده است. در حال حاضر ارزیابی فیلترینگ تلگرام بعد از سه سال می تواند به ما نشان دهد که این سیاست چه نتایجی را به همراه داشته است.

وی اضافه نمود: داده هایی که ما در پژوهش های خود به دست آورده ایم و همچنین داده هایی که دیگر گروه های پژوهشی منتشر نموده اند نشان می دهد که اساسا مردم تلگرام را ترک نکردند. شاید استفاده از تلگرام به نسبت زمان قبل از فیلترینگ کاهش پیدا نموده باشد اما بسیاری از مردم از این پیغام رسان به خاطر امکاناتی که دارد استفاده می نمایند. بنابراین هدف فیلترنمایندگان مبنی بر اینکه این پیغام رسان تبدیل به یک پیغام رسان متروکه گردد، تحقق پیدا ننموده است و بعد از سه سال تلگرام همچنان به عنوان یک پیغام رسانه اثرگذار در جامعه ایران حضور دارد.

وی سپس به مساله فیلترینگ اینستاگرام پرداخت و گفت: فیلتر اینستاگرام هم فارغ از اینکه تلقی مثبت یا منفی در خصوص آن داشته باشیم، به نظرم اگر عملیاتی گردد سیاست شکست خورده ای خواهد بود.مردم فیلترینگ را نمی پذیرند. شاید ده سال پیش این پذیرش در خصوص فیلترینگ در جامعه ایران وجود داشت اما در حال حاضر این پذیرش در جامعه وجود ندارد. مردم فیلترینگ را نمی پذیرند. شاید ده سال پیش این پذیرش در خصوص فیلترینگ در جامعه ایران وجود داشت اما در حال حاضر این پذیرش در جامعه وجود ندارد. اتفاقا من معتقد هستم اگر اینستاگرام فیلتر گردد استفاده از تلگرام هم بیشتر می گردد چرا که مردم فیلتر شکن های بیشتری نصب خواهند کرد و تنها اتفاقی که بعد فیلتر اینستاگرام اتفاق خواهد افتاد افزایش استفاده از فیلترشکن ها خواهد بود. اتفاقی که اهداف مدنظر فیلترنمایندگان را محقق نخواهد کرد.

نداشتن شناخت درست از شبکه های اجتماعی، دلیل این تصمیم گیری هاست

رهبری در پاسخ به این سوال که چرا نگاه سلبی و حذفی نسبت به شبکه های اجتماعی در طیفی از تصمیم گیران این حوزه وجود دارد؛ بیان داشت: عدم شناخت صحیح از شبکه های اجتماعی و تکنولوژی عامل این رویکرد است. یعنی افرادی که چنین موضوعاتی را مطرح می نمایند خود کاربر شبکه های اجتماعی نیستند و عمدتا اظهارات این افراد در خصوص شبکه های اجتماعی متکی بر شنیده ها و سخنان اطرافیان است. بنابراین شناخت درست و صحیحی از شبکه های اجتماعی ندارند.

وی ادامه داد: بنابراین فکر می نمایند که سراسر این شبکه ها پر از محوای مجرمانه است یا فکر می نمایند اگر این شبکه ها بسته گردد دسترسی به محتوای مجرمانه کاهش پیدا می نماید در حالی که من اتفاقا معتقد هستم که فیلتر اینستاگرام باعث افزایش استفاده از فیلترشکن ها خواهد شد و این امر دسترسی به محتوای مجرمانه را افزایش خواهد داد.

در شرایط کرونایی کسب و کارها در اینستاگرام رونق گرفته است

این پژوهشگر شبکه های اجتماعی با اشاره به ظرفیت اینستاگرام در زمینه رونق کسب وکارهای آنلاین، توضیح داد: داده های مشخصی در دست من وجود ندارد که چه تعدادی از مردم در شبکه های اجتماعی مشغول به کسب وکار هستند اما مشاهدات نشان می دهد اینستاگرام بستری برای رونق کسب و کارهای آنلاین شده و این امر بعد از کرونا و تعطیلی فیزیکی فروشگاه ها افزایش هم پیدا نموده است. بنابراین در این شرایط که به خاطر کرونا شرایط مالی مردم در حال شنماینده ای قرار گرفته است فیلترکردن اینستاگرام باعث ضربه به کسب و کارهای آنلاین خواهد شد همان اتفاقی که با فیلتر کردن تلگرام رخ داد و به بخشی از کسب و کارها آسب وارد شد.