توضیحات دادستان نظامی تهران در مورد دلایل فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی - مسافرت رو

به گزارش خبرنگاران به نقل از انتخاب، دادستان نظامی تهران در مصاحبه با برنامه بدون تعارف دلایل سانحه تلخ هواپیمای اوکراینی را تشریح کرد.

خبرنگار برنامه بدون تعارف صدا و سیما، به مناسبت سالگرد سانحه هواپیمای اوکراینی با آقای غلامعباس ترکی، دادستان نظامی تهران به مصاحبه پرداخت.

پرونده رسیدگی به سانحه هواپیمای اوکراینی از سال گذشته در سازمان قضایی نیرو های مسلح تشکیل و مورد بررسی قرار گرفت و همزمان با سالگرد این سانحه تلخ دادستان نظامی تهران از دلایل و ابهامات این سانحه گفت که متن آن به شرح زیر است:

دادستان نظامی تهران گفت: از همان ابتدا که این سانحه رخ داد و بعد از سه روز ستاد کل نیرو های مسلح با بررسی های اولیه مشخص شد که در اثر شلیک پدافند خودی این سانحه اتفاق افتاده مسئولیت شلیک را پذیرفت و مراتب را گفت.

آقای غلامعباس ترکی اضافه کرد: از آن تاریخ پرونده به دادستانی نظامی ارجاع شد و ما امروز در کمتر از یکسال می توانیم بگوییم که به طور قطعی در مرحله دادسرا یافته های ما از این تحقیقات چیست.

وی ادامه داد: در هر حال مجموعه ای از علل و عوامل و زنجیره ای از خطا ها در اینجا مطرح است که باعث رقم خوردن این سانحه شده است.

رضوانی: چه خطاهایی؟

آقای ترکی گفت: خطا ها عمدتا به عملکرد کاربران سامانه پدافندی ما که سامانه تورعنوان است برمی شود و در اینجا به لحاظ دستورالعمل های تاکتیکی فرمانده آن خودروی رزمی باید هرازگاهی خودش را جا به جا کند و بعد از هر جا به جایی ابتدا باید موقعیت شمال خود را تنظیم کند تا در صفحه رادار آن اشیاء پرنده را در موقعیت های دقیق خودشان مشاهده کند.

وی اضافه کرد: متاسفانه در اینجا آن فرمانده در آخرین جا به جایی تنظیم موقعیت شمال خودش را فراموش می کند و همین باعث می شود که از نظر سمت و جهت و سایر مختصات آن اهداف پرنده را در موقعیت های غیرواقعی مشاهده کند.

رضوانی: به خاطر اینکه تنظیم نکرده بوده احساس می کرده که یک چیزی دارد می آید مثلا به سمت فرودگاه؟

آقای ترکی گفت: بله، دقیقا و این هدف را به صورت نزدیک شونده مشاهده به سمت موقعیت خودشان می کرده است و تلقی این فرد، چون خارج از جهت پروازی هم بوده اینه که حتما یک هدف متخاصم بوده است.

دادستان نظامی تهران ادامه داد: به لحاظ جهت و سمت و ارتفاع برای کاربر تلقی یک شباهت هایی برابر با موشک کروز داشته در اینجا اتفاقی که افتاده این است که فرمانده سامانه برخلاف مقررات و براساس تشخیص اشتباهی که داده تصمیم به ورود به درگیری و شلیک گرفته و این کار را انجام داده است.

رضوانی: اجازه نگرفته بود؟

آقای ترکی گفت: نه، به هیچ وجه اجازه نگرفته بود.

رضوانی: می شود به مردم نشان دهید که دقیقا متوجه شوند چه بوده است؟

آقای ترکی گفت: اضافه کرد: این جهت و سمت را دارد خلاف جهت پروازی مشاهده می کند.

رضوانی: یعنی چی؟ یعنی به جای اینکه نشان بدهد که هواپیما دارد خارج می شود نشان می دهد شیئی که به شکل موشک است به سمت ما می آید؟

آقای ترکی ادامه داد: یعنی شیئی پیش رونده و نزدیک شونده خارج از جهت پروازی به سمت ما می آید این مبنای اشتباهی است که به همراه سایر خطا ها حلقه های وقوع سانحه را شکل داده بود.

رضوانی: ما پایگاه اصلی امریکایی ها یعنی عین الاسد را زده بودیم و این شرایط شاید فراهم می شد که آن ها بخواهند جواب بدهند و شرایط ویژه ای در کشورمان بود و برای همه سوال است که چرا در این شرایط آسمان کلییر یعنی به اصطلاح پرواز ممنوع در آن شب نشده بود؟ در بررسی ها به چه نتیجه ای رسیدید؟

آقای ترکی گفت: ما در اینجا حمله قطعی به کشور را نداشتیم و در زمانی که حمله قطعی به کشور صورت نگیرد الزامی برای بستن آسمان کشور نیست در اینجا از دستورالعمل های موجود هیچگونه تخطی صورت نگرفته است، چون برابر دستورالعمل به لحاظ گستردگی آسمان کشور ما تکلیفی برای بستن آسمان کشور مسئولین مربوط نداشتند.

دادستان نظامی تهران اضافه کرد: حالا چه اقدامات و تدابیر کنترلی و محدوده کننده ای اعمال شده بود، یک بخشی غرب کشور بود که ما موشک هایی را به سمت پایگاه دشمن تروریست امریکا شلیک کردیم آن جهت کلییر شده و فضا بسته شد در پایتخت هم تدبیری که اتخاذ شد این بود که هر پرواز برای پریدن باید از شبکه پدافندی کشور اجازه بگیرد در مورد این پرواز هم همین روال کنترلی رخ داد.

رضوانی: یعنی درخصوص پرواز ممنوع تخلفی صورت نگرفته بوده که مثلا بخشی کوتاهی کند و به این نتیجه نرسید؟

آقای ترکی گفت: نه، ما به این نتیجه نرسیدیم که از دستورالعمل ها تخطی اجرا شده باشد.

رضوانی: چیزی که شاید ناراحتی ها را خیلی بیشتر کرد این بود که چرا با تاخیر این خبر اعلام شد؟ در بررسی ها به چه نتیجه ای رسیدید؟

آقای ترکی گفت: در همان ابتدا فرضیه های مختلفی در مورد اینکه علت و چرایی سقوط این هواپیما چیست، مطرح بود، هم احتمال خرابکاری در هواپیما داده می شد.

رضوانی: می گفتند هک سایبری شده است؟

آقای ترکی گفت: هک سایبری و حتی احتمال خطا توسط خلبان و گروه پروازی، نقص در هواپیما، انفجار در داخل هواپیما، این ها یک بررسی اولیه باید صورت می گرفت که اصلا می دیدیم نقش سامانه پدافندی خودی در این سانحه چیه؟ لازم بود حتما مکالماتی که در داخل سامانه پدافندی بود پیاده شود که آیا اجازه گرفته یا نگرفته، چه اتفاقی افتاده آیا سامانه نقص فنی داشته اتفاقی افتاده که مثلا به صورت اتوماتیک شلیک کرده و...

وی اضافه کرد: این ها در حداقل زمان ممکن که سه روز بود فکر می کنم باید بررسی می شد به اعتقاد ما باتوجه به پیچیدگی هایی که سانحه داشت شرایط خاصی که مطرح بود و فرضیات مختلفی که وجود داشت این مدت یک مدت معقول و منطقی است و از جهاتی که شاید یک مدت بسیار کوتاه باشد که امکانپذیر بود بررسی های اولیه صورت بگیرد و نتیجه آن به استحضار ملت برسد و بلافاصله هم دیدیم که ستاد کل نیرو های مسلح.

رضوانی: صرفا برای بررسی هم همین فرضیه ها بودید؟

آقای ترکی گفت: بله، دقیقا برای بررسی همین فرضیه های اولیه.

رضوانی: و هیچ کدام از آن فرضیه ها چیزی نداشت مثلا هک سایبری، ایراد سامانه؟

آقای ترکی گفت: خوب مجموعه این بررسی ها حکایت از این دارد که بعضی از فرضیات که در ابتدا مطرح بود به طور قطعی رد شد و حلقه هایی از خطا در این فرآیند اقدامات در حوزه پدافندی ما به اثبات رسید که آن افراد هم محدود و منحصر به اپراتور و فرمانده سامانه پدافندی ما نیست، یعنی به لحاظ این که هم مراجع بالادستی و فرماندهان آن ها باید نظارت می کردند، باید هدایت می کردند، باید در زمینه آموزش و موضوعات مختلف در هر حال باید مراقبت می کردند که این خطا پیش نیاید، ما آن ها را هم مسئول شناختیم، افرادی از آن ها را که جزو مقصرین پرونده هستند که پرونده آن ها به زودی جهت رسیدگی به دادگاه نظامی تقدیم خواهد شد و متهمان به دادگاه معرفی خواهند شد.

رضوانی: چند نفر از کارکنان نیرو های مسلح را احضار کردید؟

آقای ترکی گفت: در این موضوع خوب اگر بخواهید هم به عنوان مطلع بگوییم و هم به عنوان متهم، چون افراد باید ابتدا بیایند و اظهارات شان را بگویند، می توانم بگویم که ده ها نفر در این زمینه تحقیق شده اند.

رضوانی: در چه سطوحی بوده اند؟

آقای ترکی گفت: در سطوح مختلف، بعضی از این افراد سمت فرماندهی عالی داشتند و بعضی ها فرماندهان میانی بودند، اما مرتبط با موضوع در همین حوزه مرتبط با سانحه، همکاری خوبی هم با ما شد، یعنی ما خط قرمزی نداشتیم، نیرو های مسلح، بخش های هواپیمایی کشوری، وزارت راه، خیلی از بخش ها.

رضوانی: تحت فشار نبودید؟

آقای ترکی گفت: به هیچ وجه.

رضوانی: برای این که آقا این جایش رسیدگی نشود؟

آقای ترکی گفت: نه، ما در مجموعه سازمان قضایی به طور دقیق و شفاف، عرض کردم الان هم وجدان ما آسوده است، ما وظیفه خودمان را انجام دادیم و متهمان را به عنوان آن هایی که مقصر شناختیم در این زمینه به دادگاه معرفی می کنیم.

رضوانی: بحث دیگر، بحث جعبه سیاه هواپیما است، که من