آب سیاه چشم و درمان آن - مسافرت رو

به گزارش زندگی امروز به نقل از سیمرغ،گلوکوم یا آب سیاه یک بیماری چشمی است که می تواند به عصب چشم آسیب برساند. عصب بینایی اطلاعات بصری را به چشم انتقال می دهد.

گلوکوم معمولا، و نه همواره، در نتیجه فشار بالا در داخل چشم بروز می نماید. به مرور زمان افزایش فشار داخل چشم منجر به فرسایش بافت عصبی چشم می گردد که ممکن است باعث کم شدن بینایی یا حتی نابینا شدن گردد. اگر دچار این مشکل شده اید، می توانید با اقدامات سریع از بروز مسائل بینایی پیشگیری کنید. سازمان بهداشت دنیای به همه افراد توصیه می نماید برای نجات بینایی خود و کشف سریعتر آب سیاه مراجعه به چشم پزشک را ر برنامه های درمانی خود قرار دهند.

علائم آب سیاه چیست؟

رایج ترین نوع گلوکوم از نوع گلوکوم اولیه با زاویه باز است. این نوع گلوکوم هیچ نشانه ای ندارد، به جز اینکه فرد بینایی خود را به مرور زمان از دست می دهد. به این دلیل ضروری است سالانه به چشم پزشک مراجعه کنید، به این ترتیب تغییرات بینایی شما به طور منظم آنالیز خواهند شد.

گلوکوم حاد با زاویه بسته که گلوکوم با زاویه محدود هم نامیده می گردد، یک شرایط پزشکی اورژانسی است. در صورتی که هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:

درد شدید چشم

تهوع

استفراغ

قرمزی چشم ها

اختلال ناگهانی دید

مشاهده حلقه های رنگی در اطراف نور چراغ ها

تغییر ناگهانی دید

دلیل آب سیاه یا گلوکوم چیست؟

پشت چشم به طور مداوم مایع شفافی به نام زلالیه aqueous humor فراوری می نماید. زمانی که این مایع فراوری می گردد، قسمت جلویی چشم را پر می نماید. سپس به وسیله کانال های قرنیه و عنبیه از چشم خارج می گردد. اگر این کانال ها مسدود شوند یا به طور نسبی مسدود شوند، ممکن است فشار طبیعی به چشم افزایش پیدا کند که فشار داخل چشم intraocular pressure یا IOP نامیده می گردد. زمانی که فشار داخل چشم افزایش پیدا می نماید، عصب بینایی ممکن است آسیب ببیند. زمانی که آسیب به عصب بینایی پیشروی می نماید، ممکن است بینایی آغاز به کم شدن کند.

اینکه چه عاملی باعث افزایش فشار داخل چشم می گردد، معین نیست. به هرحال پزشک ها معتقدند یک یا چند مورد از عوامل زیر ممکن است نقش مهمی در افزایش فشار داخل چشم داشته باشند:

عظیم شدن قطره های چشم

مسدود شدن یا محدود شدن تخلیه اشک چشم

داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها

کاهش جریان خون به عصب چشم

فشار خون بالا یا افزایش فشار خون

انواع آب سیاه چیست؟

5 نوع آب سیاه وجود دارد:

1. آب سیاه با زاویه باز (مزمن) Open-Angle (Chronic) Glaucoma

آب سیاه با زاویه باز یا گلوکوم مزمن هیچ نشانه ای ندارد، به جز اینکه به مرور زمان باعث کاهش بینایی می گردد. این کاهش بینایی ممکن است آنقدر آهسته باشد که قبل از آشکار شدن دیگر علائم دید شما آسیب های جبران ناپذیری خواهد دید. طبق آمار موسسه ملی چشم NEI این نوع شایع ترین نوع آب سیاه چشم است.

2. آب سیاه با زاویه بسته (حاد) Angle-Closure (Acute) Glaucoma

اگر جریان مایع زلالیه به طور ناگهانی مسدود گردد، تجمع سریع مایع ممکن است باعث افزایش شدید، سریع و دردناک فشار گردد. آب سیاه با زاویه بسته یک شرایط اورژانسی است. در صورت بروز علائمی مانند درد شدید، تهوع و تاری دید باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.

3. آب سیاه مادرزادی

بچه هایی که مبتلا به آب سیاه متولد می شوند، دچار نقص در زاویه چشم خود هستندکه از خروج طبیعی مایع جلوگیری نموده یا سرعت آن را کم می نماید. آب سیاه مادر زادی معمولا با علائمی مانند ابری شدن دید، افزایش اشک چشم یا حساسیت به نور همراه است. آب سیاه مادرزادی ارثی است.

4. آب سیاه ثانویه

آب سیاه ثانویه اغلب یک عارضه جانبی از آسیب چشمی یا بیماری چشمی است، بیماری هایی مانند آب مروارید یا تومورهای چشمی. داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها هم ممکن است باعث بروز این نوع آب سیاه شوند. گاهی، البته به ندرت، جراحی چشم باعث بروز آب سیاه چشم می گردد.

5. آب سیاه با فشار طبیعی

در برخی موارد برخی افراد بدون افزایش فشار چشم دچار آسیب به عصب چشم می شوند. دلیل بروز این مشکل معین نیست. به هرحال حساسیت شدید یا عدم جریان خون به عصب چشم یکی از عوامل بروز این نوع آب سیاه است.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آب سیاه هستند؟

به بیان سازمان دنیای بهداشت Worlh Health Organization یا WHO، آب سیاه دومین عامل اصلی نابینایی در دنیا است. عوامل تشدید نماینده آب سیاه عبارتند از:

آب سیاه با افزایش سن و سال

افراد بالای 60 سال بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به آب سیاه چشم هستند و خطر ابتلا به آب سیاه با هر سال افزایش سن بیشتر می گردد. اگر از نژاد افریقایی امریکایی باشید، خطر ابتلا به این بیماری از 40 سالگی آغاز می گردد.

آب سیاه و قومیت

نژاد افریقایی - امریکایی یا مردم افریقایی بیشتر از نژاد قفقاز در معرض ابتلا به آب سیاه هستند. مردم آسیا بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به آب سیاه با زاویه بسته هستند و مردم ژاپن هم بیشتر در معرض ابتلا به آب سیاه با فشار طبیعی هستند.

آب سیاه و مسائل چشم

التهاب مزمن چشم و نازک شدن قرنیه می توانند باعث افزایش فشار داخل چشم ها شوند. آسیب های فیزیکی یا ضربه وارد شدن به چشم هم عوامل دیگری هستند که باعث افزایش فشار چشم می شوند.

سابقه خانوادگی ابتلا به آب سیاه

برخی انواع آب سیاه به صورت ارثی در خانواده ها وجود دارد. اگر والدین شما یا پدرعظیم و مادر عظیم تان به آب سیاه از نوع زاویه باز مبتلا بوده اند، شما هم در معرض ابتلا به آن هستید.

آب سیاه و سوابق پزشکی

افراد مبتلا به دیابت کسانی که به فشار خون بالا و بیماری قلبی مبتلا هستند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به آب سیاه هستند.

آب سیاه با مصرف برخی داروها

مصرف داروهای کورتیکواستروئید برای مدت طولانی خطر بروز آب سیاه ثانویه را افزایش می دهد.

درمان آب سیاه

هدف از درمان آب سیاه کاهش فشار داخلی چشم است تا به این ترتیب از بروز مسائل بینایی بیشتر پیشگیری گردد. معمولا پزشک درمان را با تجویز قطره چشم آغاز می نماید. اگر این قطره ها موثر نباشند یا درمان های پیشرفته تری احتیاج باشد، پزشک یکی از روش های درمانی زیر را توصیه خواهد نمود:

دارو

داروهای زیادی برای کاهش فشار داخلی چشم در دسترس هستند. این داروها به شکل قطره یا قرص موجود می باشند، اما قطره رایج تر است. پزشک ممکن است یکی از آنها یا ترکیبی از آنها را تجویز خواهد نمود.

جراحی

اگر انسداد کانال عامل افزایش فشار داخل چشم گردد، برای باز کردن راستا تخلیه آب چشم یا از بین بردن بافت هایی که باعث افزایش مایع داخل چشم و انسداد شده اند، پزشک جراحی را توصیه خواهد نمود.

درمان مربوط به آب سیاه با زاویه بسته متفاوت خواهد بود، زیرا این نوع آب سیاه یک شرایط اورژانسی است و احتیاج به درمان های فوری دارد تا بلافاصله و به سرعت فشار داخل چشم کاهش پیدا کند. معمولا در ابتدا داروها مورد استفاده قرار می گیرند تا زاویه بسته را رفع نمایند، اما داروها هم ممکن است بی تاثیر باشند.

یک فرایند لیزری با نام استفاده از لیزر برای برداشتن محیط جانبی عنبیه یا پریفرال ایریدوتومی لیزر laser peripheral iridotomy هم ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد. این روش سوراخ های کوچکی در عنبیه ایجاد می نماید تا حرکت مایع چشم افزایش پیدا کند.

آیا فرد مبتلا به آب سیاه کور می گردد؟

اگر فشار داخل چشم را بتوان متوقف کرد و این فشار به حالت طبیعی خود برگردد، کاهش بینایی آهسته تر انجام می گردد یا حتی متوقف می گردد. با این حال از آنجایی که هیچ درمانی برای آب سیاه وجود ندارد، فرد مبتلا تا آخر عمر به درمان احتیاج دارد تا فشار داخلی چشم وی تنظیم گردد. متاسفانه نابینایی ناشی از آب سیاه غیر قابل بازگشت است.

پیشگیری از آب سیاه امکان پذیر است؟

آب سیاه قابل پیشگیری نیست، اما ضروری است تا هر چه سریعتر درمان را آغاز کنید و از بدتر شدن شرایط پیشگیری کنید. برترین روش برای درمان سریع تر آب سیاه این است که سالانه برای معاینه چشم ها به پزشک مراجعه کنید. معاینات و آزمایش های ساده ای که در چشم پزشکی انجام می شوند می توانند آسیب های ناشی از آب سیاه را کشف نمایند.