بیماری میاستنی گراویس چیست؟ - مسافرت رو

به گزارش خبرگزاری مهر، فرزاد فاتحی، در بیست و ششمین کنگره نورولوژی و الکتروفیزیولوژی، در ارتباط با بیماری میاستنی گراویس (Myasthenia Gravis) یا به اختصار MG، گفت: این بیماری از سال ها پیش شناخته شده بود و نام آن از دو واژه میاستنی (به معنی ضعف عضله) و گراویس به معنی سنگین یا وخیم تشکیل شده است.

وی با اشاره به اینکه واژه گراویس منشأ هند و اروپایی دارد و در زبان فارسی همان واژه گران به معنی سنگین و همانطور که می دانیم زبان فارسی زیر مجموعه زبان های هند و اروپایی است، اضافه کرد: با درمان های جدید و پیشرفت علم پزشکی شاید در بیشتر موارد این بیماری مانند دهه های پیش، دیگر یک بیماری سنگین نباشد، ولی به هر حال هنوز به این اسم نامیده می گردد.

این فوق تخصص بیماری های عصب و عضله، گفت: بیماری میاستنی گراویس اکثراً یک بیماری خود ایمن است، البته موارد مادرزادی هم وجود دارد که به این گروه از بیماری های سندروم مادرزادی میاستنی اطلاق می گردد.

وی بیان داشت: این بیماری در مواردی ایجاد می گردد که گلبول های سفید به دلایلی که اکثراً تعیین نیست بر علیه محل اتصال عصب به عضله شروع به ساخت آنتی بادی می نمایند. برای فهم این بیماری بهتر است به صورت خلاصه در خصوص نحوه انقباض عضلات اشاره کنیم.

دبیر علمی بیست و ششمین کنگره نورولوژی و الکتروفیزیولوژی، گفت: هنگامی که سیگنال های عصبی جهت حرکت عضله از بخش حرکتی مغز شروع می شوند، از طریق اعصاب حرکتی مرکزی به نخاع می رسند و از آنجا از طریق اعصاب محیطی به عضله منتقل و موجب انقباض عضله می شوند.

وی عنوان نمود: پس از رسیدن سیگنال الکتریکی به پایانه عصبی، ماده ای به نام استیل کولین از پایانه عصبی آزاد می گردد که به گیرنده های خود در عضله متصل شده و فرآیند انقباض عضلانی را شروع می نماید.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران، یادآورشد: در بیماری میاستنی گراویس در بیشتر موارد، در محل اتصال پایانه عصب به عضله، آنتی بادی هایی وجود دارند که به گیرنده های استیل کولین متصل شده و آنها را غیرفعال می نمایند یا از بین می برند و نتیجتاً سیگنال عصبی نمی تواند به عضله منتقل گردد و انقباض عضله اتفاق نمی افتد.

فاتحی اعلام کرد: منشأ فراوری این آنتی بادی ها در بیشتر موارد غده تیموس است که در بسیاری از بیماران میاستنی این غده بزرگ می گردد یا در مواردی حالت توموری پیدا می نماید.

وی گفت: در مواردی بیماری میاستنی گراویس با سایر بیماری های خود ایمن مانند کم کاری تیروئید و روماتیسم مفصلی یا سایر بیماری های خود ایمن همراه است. همچنین این بیماری در هر سنی دیده می گردد ولی معمولاً در سنین پایین تر مثل سایر بیماری های خود ایمن در خانم ها بیشتر است و در سنین بالاتر به یک میزان در خانم ها و آقایان رواج دارد.

این فوق تخصص بیماری های عصب و عضله گفت: شایع ترین علائم این بیماری دوبینی و افتادگی پلک است که در بیش از دو سوم موارد دیده می گردد و علائم کمتر شایع به صورت اختلال در بلع، تنگی نفس و ضعف عضلانی است.

وی بیان داشت: نکته مهم در تشخیص این بیماری علائم متغیر آن است و با خستگی علائم به وضوح بدتر می گردد. معمولاً علائم در صبح ها بهتر است و در عصر و شب شدت می یابد. در مواردی که اختلال بلع و تنفس بسیار شدید باشد ممکن است احتیاج به بستری در بیمارستان و مراقبت های ویژه باشد.

فاتحی یادآور شد: نکته مهم آن است که برخی مواقع برخی بیماری ها مانند عفونت های تنفسی یا برخی داروهای خاص مانند گروهی از آنتی بیوتیک ها ممکن است موجب بدتر شدن بیماری شوند.

وی اضافه کرد: تشخیص این بیماری به عهده متخصص بیماری های مغز و اعصاب و کلید تشخیص، بر اساس توضیح حال و معاینه بالینی است در صورت شک به این بیماری، معمولاً متخصص مغز و اعصاب تست هایی مانند آزمایش خون جهت سنجش آنتی بادی هایی که عامل این بیماری هستند و تست نوار عصب (تست اختصاصی RNS) درخواست می نماید.

این فوق تخصص بیماری های عصب و عضله گفت: همچنین پزشک جهت آنالیز غده تیموس ممکن است درخواست عکسبرداری از قفسه سینه کند.

وی اضافه کرد: در خصوص درمان بیماری خوشبختانه در حال حاضر داروهای زیادی وجود دارند. درمان بیماری به دو قسمت اصلیِ درمانِ علامتی و درمان پایه خود ایمنی بیماری تقسیم می شوند. درمان علامتی موجب می گردد که غلظت استیل کولین در محل اتصال عصب به عضله افزایش یابد و نهایت قدرت عضلانی افزایش یابد ولی این درمان نیمه عمر زیادی ندارد لذا باید در مواردی که بیماری از حالت خفیف چشمی فراتر می رود و به اصطلاح ژنرالیزه می گردد، درمان هایی که باعث تضعیف وضعیت خود ایمنی بیماری می شوند، اضافه گردد که نوع درمان، مقدار و تعداد داروی تجویز شده بر حسب میزان شدت بیماری، سن بیمار، وضعیت جسمی بیمار و بیماری های همراه دیگر متفاوت است.

فاتحی اعلام کرد: در موارد بسیار شدید که نارسایی تنفسی یا اختلال بلع شدید ایجاد می گردد احتیاج به درمان هایی مانند تعویض پلاسما (یا پلاسمافرز) و یا ایمونوگلوبولین وریدی است که این دو درمان از لحاظ اثر بخشی در بیشتر موارد معادل هم هستند و بر اساس در دسترس بودن آنها در مراکز بیمارستانی و صلاحدید متخصص مغز و اعصاب تجویز می شوند.

فاتحی گفت: در مواردی که سطح آنتی بادی استیل کولین بالاست، به خصوص در رده سنی پایین تر از دهه شش توصیه به برداشتن تیموس می گردد که موجب کاهش شدت بیماری و همچنین احتیاج به دارو خواهد شد و در مواردی هم که غده تیموس توموری شده در هر سنی توصیه به جراحی می گردد.

وی اضافه کرد: در بیشتر موارد در صورتی که بیمار در موقع مناسب به پزشک مراجعه کند و از دستورات پزشک تبعیت کند پیش آگهی خوبی دارد البته در مواردی نیز ممکن است کنترل بیماری مشکل باشد و احتیاج به داروهای سنگین تری باشد.

این فوق تخصص بیماری های عصب و عضله یادآور شد: این بیماری شاید نسبت به سایر بیماری های سیستم مغز و اعصاب کمتر شناخته شده است ولی تعداد متنابهی از افراد جامعه را گرفتار نموده است و درمان های موجود اغلب هزینه بر است. با توجه به عوارضی که خود بیماری یا درمان هایی که برای کنترل بیماری استفاده می گردد، می توانند داشته باشند توجه ویژه سیستم بهداشتی درمانی را می طلبد، به خصوص در امر بیمه داروها و همچنین مراقبت های ویژه ای که این بیماران احتیاج دارند تا بتوانند زندگی با کیفیت مطلوب داشته باشند.

فاتحی عنوان نمود: خوشبختانه اخیراً با کوشش بیماران و پزشکان در راه اندازی انجمن میاستنی و حمایت هایی که از طرف مردم و دولت می گردد، امید است که در آینده جهت مسائل بیماران هموارتر گردد و بیماران می بایستی از زندگی مانند افراد عادی جامعه برخوردار شوند.